Steeds meer Amerikanen zoeken gezondheidsadvies via chatbots op het gebied van kunstmatige intelligentie, gedreven door frustratie over de tekortkomingen van het traditionele medische systeem. Van een verkeerde diagnose tot lange wachttijden: veel patiënten merken dat AI snellere, toegankelijkere en soms meer aandachtige zorg biedt dan hun artsen. Maar deze trend roept serieuze vragen op over de nauwkeurigheid, aansprakelijkheid en de toekomst van de arts-patiëntrelatie.
Een groeiende trend
Wendy Goldberg, een 79-jarige gepensioneerde advocaat, wendde zich tot ChatGPT nadat haar arts haar vragen over de eiwitinname had afgewezen. Binnen enkele seconden gaf de chatbot een specifiek dagelijks eiwitdoel, terwijl haar arts slechts vaag advies gaf. Deze ervaring weerspiegelt een bredere trend: bijna een op de zes volwassenen en een kwart van de volwassenen onder de 30 jaar gebruiken nu maandelijks chatbots voor gezondheidsinformatie.
Waarom patiënten overstappen
De redenen zijn duidelijk. Veel patiënten hebben te maken met lange wachttijden voor afspraken, hoge kosten en het gevoel dat hun zorgen niet serieus worden genomen. Jennifer Tucker, uit Wisconsin, brengt uren door met ChatGPT en vindt het geduldiger en grondiger dan haar huisarts. De chatbot haast haar nooit, in tegenstelling tot haar arts, die na slechts 15 minuten graag verder wil gaan.
De aantrekkingskracht van empathie
Chatbots blinken uit in het bieden van waar veel patiënten naar verlangen: aandacht en validatie. Elizabeth Ellis, een klinisch psycholoog die een behandeling voor borstkanker ondergaat, voelde zich genegeerd door haar zorgverleners, maar vond ChatGPT onmiddellijk responsief en empathisch. De bot anticipeerde zelfs op haar angsten en verzekerde haar dat een symptoom niet noodzakelijkerwijs betekende dat haar kanker terugkeerde. Deze kunstmatige empathie kan zeer geruststellend zijn, zelfs als deze niet oprecht is.
De risico’s van AI-diagnose
Ondanks het gemak is AI-gestuurd gezondheidsadvies verre van waterdicht. Uit onderzoek blijkt dat chatbots vaak onnauwkeurige diagnoses stellen, vooral wanneer patiënten cruciale details weglaten. Uit een onderzoek van de Harvard Medical School is gebleken dat chatbots routinematig onjuiste antwoorden geven, zelfs als ze zijn getraind op nauwkeurige informatie. In één geval werd een man wekenlang vastgehouden in een psychiatrische afdeling nadat ChatGPT natriumbromide als zoutvervanger had voorgesteld, wat paranoia en hallucinaties veroorzaakte.
De overtuigingsfactor
Sommige patiënten gebruiken chatbots om argumenten voor hun artsen voor te bereiden, gewapend met onderzoeken en terminologie om afwijzend of achterhaald advies in twijfel te trekken. Michelle Martin, hoogleraar sociaal werk, gebruikt nu ChatGPT om haar symptomen te onderzoeken en haar artsen te confronteren met op bewijs gebaseerde vragen. Deze verschuiving geeft patiënten meer macht, maar brengt ook het risico met zich mee dat het professionele medische oordeel wordt omzeild.
Artsen reageren
Sommige artsen erkennen de trend en merken op dat een derde van hun patiënten nu vooraf chatbots raadpleegt. Adam Rodman, een internist, zegt dat patiënten soms met een duidelijker inzicht in hun toestand arriveren, en zelfs levensvatbare behandelingen suggereren waar hij niet aan had gedacht. Anderen zijn echter bang dat patiënten professioneel advies helemaal terzijde zullen schuiven.
De toekomst van de gezondheidszorg
De opkomst van AI-artsen verandert de dynamiek tussen arts en patiënt. Hoewel chatbots gemak en toegankelijkheid bieden, introduceren ze ook het risico van een verkeerde diagnose, zelfbehandeling en erosie van het vertrouwen in medische professionals. De echte vraag is niet of AI artsen kan vervangen, maar of het de bestaande ongelijkheid in de gezondheidszorg zal verergeren, waardoor kwetsbare patiënten nog afhankelijker worden van onbetrouwbare informatie.
Waar het op neerkomt: Zolang het medische systeem gebrekkig blijft, zullen patiënten blijven zoeken naar alternatieven, zelfs als die alternatieven hun eigen gevaren met zich meebrengen
